Bijlagen

4.1.2 Beleidsprestatie 2-1-2 Passend en efficiënt personenvervoer

We willen het regionale mobiliteitssysteem in Zuid-Holland voor personenvervoer beter benutten en slimmer gebruiken. Waar nodig verbeteren we het infrastructuurnetwerk. Wij voeren onderzoeken uit naar versterking en opwaardering van het mobiliteitssysteem. Vervolgens treffen wij maatregelen om de bereikbaarheid te verbeteren, waarbij de belangrijkste verbindingen in het (boven)regionale wegennet worden versterkt en de aansluiting op het hoofdwegennet verbetert. Ook zullen we de vraag naar mobiliteit meer afstemmen op het aanbod van infrastructuur en vervoermiddelen. Hiervoor verbeteren we de keuzemogelijkheden en de combinatie van vervoermiddelen voor reizigers. Daarmee zorgen we met onze aanpak voor een robuuste, toekomstbestendige inrichting van de mobiliteit in Zuid-Holland.

Deze beleidsprestatie is opgebouwd uit verschillende onderwerpen, projecten en programma die worden gebruikt om de verschillende voorstellen te bundelen.

Mobiliteit en Verstedelijking
Rijk en regio werken samen in het programma Mobiliteit en Verstedelijking (MoVe).Hierbij worden bereikbaarheidsmaatregelen in samenhang met de gewenste verstedelijking ontwikkeld voor de korte en lange termijn. De provincie werkt hieraan mee vanuit het bereikbaarheids- en verstedelijkingsperspectief. De provincie streeft naar een compact, samenhangend en kwalitatief hoogwaardig bebouwd gebied en een betere benutting van de bebouwde ruimte (Beleidskeuze verstedelijking). Bereikbaarheid is daarbij een belangrijke voorwaarde voor de verdere ontwikkeling en verdichting van bestaande woon- en werkgebieden. Om de druk op de autowegen te verminderen, is het van belang dat wonen en werken zoveel mogelijk plaatsvinden nabij hoogwaardig openbaar vervoer (HOV) en dat juist daar, in de nabijheid van voorzieningen, de hoogste dichtheden worden gerealiseerd. Meer mensen kunnen dan gebruik maken van het openbaar vervoer. In combinatie met lopen en de fiets, biedt dit optimale keuzevrijheid tussen de modaliteiten lopen, fietsen, OV en auto.

Onder het gebiedsprogramma MoVe vallen:

• Schaalsprong Metropolitaan OV en verstedelijking;
• Oeververbindingen regio Rotterdam;
• Central Innovation District (CID) en Binckhorst Den Haag;
• Mobiliteit en Verstedelijking Westland;
• Bereikbaarheid Voorne-Putten en Haven Rotterdam;
• Logistiek in en om de stad;
• Korte Termijn Aanpak (KTA);

In het BO MIRT voor landsdeel Zuidwest Nederland (BO MIRT ZWN) hebben Rijk, provincie Zuid-Holland, Metropoolregio Rotterdam Den Haag en de gemeenten Den Haag en Rotterdam afspraken gemaakt over een gezamenlijke investering van € 4,8 mld in de bereikbaarheid van Zuid-Holland. Wij hebben u hierover op 15 november geïnformeerd via een GS-brief met kenmerk PZH-2022-820119694 (DOS-2007-0018545).
Deze investering maakt de bouw van zo’n 170.000 woningen tot 2040 mogelijk, onder meer door de spoorlijn Leiden-Dordrecht ruggengraat van het openbaar vervoer in Zuid-Holland te maken. De investering zorgt daarnaast voor betere verbindingen binnen Zuid-Holland en met de andere regio’s in Nederland. Dat is van groot belang voor de economische kracht van de regio en de samenhang met belangrijke economische locaties in de regio’s Amsterdam, Utrecht en Eindhoven. De provincie heeft het voornemen uitgesproken om bij te dragen aan deze investering die vele projecten bevat. Omdat de potentiële financiële bijdrage aan de projecten hoger zijn dan € 10 mln vergt dit conform de Regeling projecten besluiten van Provinciale Staten. Hiervoor wordt een gecombineerd voorbereidings- en uitvoeringsbesluit voorbereid voor de MoVe projecten. De financiële dekking is verwerkt in deze Kadernota.

Om de gestelde doelen ten aanzien van verstedelijking rond hoogwaardig openbaar vervoer te kunnen bewerkstelligen, zijn extra investeringen in het openbaar vervoer noodzakelijk. De provincie wil het gebruik van openbaar vervoer faciliteren door haar financiële middelen met name in te zetten op de ontwikkeling van het HOV (Leiden – Zoetermeer) en de knooppuntenbinnen de Schaalsprong Metropolitaan OV en verstedelijking (Leiden en Dordrecht) omdat de provincie daar een logische rol of taak heeft. Hiervoor is bij het Kaderbesluit bereikbaarheid 2022 een strategische reservering opgenomen van
€ 80 mln aan investeringsmiddelen in het PZI voor HOV en knooppunten Schaalsprong Metropolitaan OV en Verstedelijking.
Voorgesteld wordt om voor drie nieuwe projecten in het kader van de Schaalsprong Metropolitaan OV en verstedelijking de verkenningsfase te starten en hiervoor binnen het PZI voorbereidingskrediet beschikbaar te stellen. Het gaat om de projecten:

• Spoorzone Dordrecht: € 0,7 mln;
• Spoorzone Leiden: € 1,1 mln;
• Bus Rapit Transit (BRT) verbinding Leiden – Zoetermeer : € 0,2 mln.

De dekking hiervoor komt vanuit de reservering Programma Mobiliteit en Verstedelijking ontwikkeling OV-knooppunten en HOV van totaal € 80 mln. Naar verwachting zal de provincie opdrachtgever zijn voor de verkenning (en uitvoering) BRT Leiden – Zoetermeer. Aan de andere verkenningen zullen wij een bijdrage doen.

Tabel 3: Overzicht wijzigingen investeringen Schaalsprong Metropolitaan OV

Een ander belangrijk onderdeel van MoVe zijn de Oeververbindingen regio Rotterdam. Dit bestaat uit twee projecten met provinciaal financieel belang, namelijk de Algeracorridor en de Nieuwe multimodale brug Rotterdam. De provincie was mede opdrachtgever van deze verkenning die in januari 2023 is afgerond. Voor de volgende fase is de provincie in overleg met de betrokken partijen over de rolverdeling. Naar verwachting zal in het derde kwartaal van 2023 een bestuursovereenkomst voor de nieuwe multimodale brug Rotterdam en een voor de Algeracorridor worden vastgesteld. In 2018 en 2019 zijn in dit kader door Rijk en regio al financiële afspraken gemaakt om te kunnen starten met de MIRT verkenning. Dit is inclusief afspraken over financiering van korte en lange termijn maatregelen voor de Algeracorridor. De provincie heeft hiervoor middelen gereserveerd via het Kaderbesluit 2021.

Het project Algeracorridor bestaat uit een korte en een lange termijn. Voor het project Korte Termijn Aanpak Algeracorridor is € 7,5 mln gereserveerd (€ 6,6 mln investering en € 0,9 mln exploitatie). Dit project zit in uitvoeringsfase. In 2020 is via de Subsidieregeling Mobiliteit een subsidie van € 5,8 mln verleend aan het project Grote Kruising te Krimpen a/d IJssel voor een verbeterde doorstroming (wisselstrook), fietsvoorzieningen en nieuwe HOV haltes langs de N210. In 2022 is een subsidie verleend van € 0,4 mln voor het project Vraagbeïnvloedingspakket mobiliteitsmaatregelen Grote Kruising. Dit project wordt uitgevoerd binnen de samenwerking Zuid-Holland Bereikbaar. Daarnaast zijn bijdragen afgesproken voor:

• Verplaatsing van het P+R terrein en aanpassingen voor openbaar vervoer (R-net) € 0,4 mln;
• De snelfietsroute Algerabrug- Capelsebrug Capelle a/d IJssel € 0,6 mln;
• Herinrichting Capelseplein € 0.5 mln;
• Snelfietsroute Algerabrug (Rotterdam) € 0,3 mln;

Voor € 0,3 mln moet nog bepaald worden voor welk project dit wordt ingezet. Op het totaal van projecten is een hogere bijdrage toegezegd dan nu beschikbaar is. Per abuis is een recenter besluit over de bijdragen aan deze projecten niet verwerkt in de begroting en het PZI. Daardoor is een tekort ontstaan van € 0,7 mln. Om aan de bestuurlijke afspraken te voldoen, wordt voorgesteld om een correctie te doen en € 0,7 mln beschikbaar te stellen vanuit de reservering van € 5 mln op de begroting voor de Korte Termijn Aanpak 2023-2026. Daarbij wordt het nog resterende investeringskrediet van € 0,8 mln in het PZI omgezet naar exploitatie en samengevoegd met de voorgestelde € 0,7 mln extra dekking en de oorspronkelijke gereserveerde € 0,9 mln exploitatiebudget. Hiermee kunnen de bestuurlijke afspraken worden nagekomen.

De lange termijn bestaat uit twee projecten waarvoor totaal € 32,1 mln is gereserveerd in het PZI. Het gaat om de reservering Algeracorridor bijdrage lange termijn van € 10 mln en de reservering gebiedsprogramma Mobiliteit en Verstedelijking - Bijdrage Oeververbindingen regio Rotterdam van € 22,1 mln.
Het project Aanpassingen Algerabrug gaat naar de uitvoeringsfase en daarvoor is een bijdrage afgesproken van € 14,6 mln. Voorgesteld wordt om voor dit nieuwe project € 14,6 mln op te nemen in het PZI en dit te dekken uit de reservering van € 22,1 mln.
In het project VerkenningLangzaam verkeersverbinding is het nog niet gelukt om tot een gedragen voorkeursalternatief te komen. Hiervoor is nog nader onderzoek nodig. Voorgesteld wordt om de verkenningsfase daarom te verlengen tot eind 2024 en als gevolg van dezeprojectontwikkeling
€ 0,2 mln voorbereidingskrediet beschikbaar te stellen vanuit de reservering gebiedsprogramma Mobiliteit en Verstedelijking - Bijdrage Oeververbindingen regio Rotterdam.
De reservering neemt hierdoor af naar € 7,3 mln. Dat betekent dat er nog € 17,3 mln resteert voor mogelijke tegenvallers op de Algerabrug en een mogelijke bijdrage aan de uitvoering van een langzaam verkeersverbinding.

Tijdens het bestuurlijk overleg MIRT zijn ook afspraken gemaakt over eennieuwe multimodale brug Rotterdam. Deze brug krijgt een belangrijke functie in met name het openbaar vervoer netwerk door middel van een nieuwe tramverbinding tussen Kralingse Zoom en Zuidplein. Gedeputeerde Staten hebben een subsidiebijdrage van € 10 mln (prijspeil 2022) toegezegd in het BO MIRT. Hiermee maakt de provincie de bouw van 35.000 woningen in dit deel van Rotterdam mede mogelijk. Omdat hiervoor geen dekking beschikbaar is in het PZI wordt voorgesteld om de bijdrage aan dit nieuwe project te dekken vanuit het begrotingssaldo. De dekking wordt vooralsnog als exploitatiebudget toegevoegd aan het PZI. Dit project gaat naar de uitvoeringsfase (planuitwerking).

Tabel 4: Overzicht wijzigingen investeringen Oeververbindingen Rotterdam

Tabel 5: Overzicht wijzigingen exploitatie Oeververbindingen Rotterdam

Niet alle stedelijke gebieden in Zuid-Holland zijn nu en in de toekomst via het spoor (trein, lightrail) ontsloten. In die gebieden blijven de auto, fiets en het openbaar vervoer over de weg de belangrijkste modaliteiten. Om ook daar verstedelijking mogelijk te maken en de bereikbaarheid op orde te houden is een strategische reserveringProgramma Mobiliteit en Verstedelijking weginfrastructuur van € 22,7 mln aan investeringsmiddelen opgenomen in het PZI voor aanpassingen aan (provinciale) infrastructuur in het kader van Mobiliteit en Verstedelijking. Op 8 maart hebben PS besloten om een deel van de reservering ter grootte van € 8,5 mln in te zetten voor een tekort op het project N211 Wippolderlaan (zie 4.1.5 Goed functionerende provinciale infrastructuur). Dat betekent dat de reservering afneemt naar € 14,2 mln.

De gebieden Westland en Voorne-Putten en Haven Rotterdam komen in aanmerking voor inzet van deze reservering. Voor de Bereikbaarheid Voorne-Putten en Haven Rotterdamis bij kadernota 2023 € 11 mln beschikbaar gesteld als strategische reservering.
Bij het BOMIRT is een bijdrage van € 13,3 mln afgesproken voor een gefaseerd programma met zowel korte- als lange termijn maatregelen. Los daarvan is ook een bijdrage aan de Metropolitane fietsroute Hellevoetsluis-Spijkenisse toegezegd van € 1,75 mln waarvoor de dekking al is opgenomen in de Uitvoeringsagenda Samen verder Fietsen.
Dit programma is exclusief een nieuwe oeververbinding waarvoor overeenstemming en financiële middelen bij Rijk en regio ontbreken. De provinciale bijdragen hebben betrekking op provinciale weg- en fietsinfrastructuur om de verkeersveiligheid en bereikbaarheid voor zowel fiets, auto als het openbaar vervoer per bus te verbeteren. Voorgesteld wordt om de reserveringBereikbaarheid Voorne-Putten en Haven Rotterdam met € 0,8 mln te verhogen vanuit de reservering Programma Mobiliteit en Verstedelijking weginfrastructuur. Daarnaast wordt voorgesteld voor dit nieuwe project de verkenningsfase te startenwaarbij de volgende maatregelen worden uitgewerkt:

• Een extra rijstrook N493 tussen kruising N218/N493 Hartelbrug en Baljuwplein (€ 1,7 mln);
• Aanpassing kruising N218/N493 met extra opstelstroken (€ 9,3 mln);
• Bijdrage aan nieuwe fietsverbinding (€ 0,8 mln).

Voor de verkenningsfase is vooralsnog geen voorbereidingskrediet nodig omdat het in eerste instantie alleen personele inzet betreft.
Vervolgens wordt voorgesteld om voor de Aanpassing Hartelbrug – A15 apart € 1,5 mln investeringskrediet beschikbaar te stellen vanuit de reservering Programma Mobiliteit en Verstedelijking weginfrastructuur. Dit betreft een nieuw project die op de korte termijn kan worden uitgevoerd (mogelijk al bij het groot onderhoud) en daarom naar de uitvoeringsfase (planuitwerking) gaat.

Tot slot zijn voor het Westland bij de Kadernota 2023 middelen beschikbaar gesteld voor de korte termijn. Voor de lange termijn is een studie gestart over Mobiliteit en Verstedelijking Westland. Dit project zit in de initiatieffase. Eind 2024 wordt een voorbereidingsbesluit verwacht.
De reservering Programma Mobiliteit en Verstedelijking weginfrastructuur neemt af naar € 11,9 mln. Deze blijft gereserveerd voor een mogelijke bijdrage aan verkenning en uitvoering Westland en Voorne-Putten/Haven.

Tabel 6: Overzicht wijzigingen investeringen Bereikbaarheid Voorne-Putten en Westland

Met de gemeenten Zuidplas en Gouda werkt de provincie aan een Deelovereenkomst Mobiliteit voor de ontwikkeling van het Middengebied van de Zuidplaspolderonder de noemer Bereikbaarheid Vijfde Dorp (Zuidplas). De Deelovereenkomst Mobiliteit vloeit voort uit de Bestuurlijke Overeenkomst Ontwikkeling Middengebied Zuidplaspolder van 1 juli 2021.
De Bestuurlijke Overeenkomst regelt ten aanzien van de Mobiliteit het ‘wat’ van de mobiliteitsopgave die samenhangt met de gebiedsontwikkeling. Er is een beschrijving gegeven van maatregelen die noodzakelijk zijn. Ook is op basis van (globale) ramingen bepaald hoe de mobiliteitsopgave financieel gedekt wordt door de partners in de gebiedsontwikkeling.
De gemeente Zuidplas staat aan de lat voor de ontsluiting van het gebied. Daarnaast zijn met regiopartijen, waaronder de provincie Zuid-Holland, afspraken gemaakt over maatregelen aan het regionale wegennet van in totaal € 26,7 mln. De gemeente Zuidplas draagt aan deze maatregelen € 16,0 mln bij, de provincie Zuid-Holland neemt € 6 mln voor haar rekening en de gemeente Gouda levert een bijdrage van € 4,7 mln. In het PZI is een reservering opgenomen van € 2,1 mln voor deze maatregelen onder de naamReservering Bereikbaarheid Vijfde Dorp (Zuidplas).
Daarnaast draagt de provincie € 3,9 mln bij door middel van de verkoop van restgronden van de aanleg van de Moordrechtboog, maar dit valt buiten het PZI en de Ambitie Bereikbaar Zuid-Holland. De bijdrage van de provincie Zuid-Holland is gekoppeld aan maatregelen aan de N457 ter hoogte van Westergouwe maatregelen rond de aansluitingen op de A12 (N219 en N457).

Volgens de Spelregels PZI bevindt dit project zich momenteel in de initiatieffase, daarom wordt dit project aan het PZI toegevoegd. Vooralsnog is alleen personele inzet nodig. Naar verwachting zal eind 2024 een voorbereidingsbesluit kunnen worden genomen voor de overgang naar de verkenningsfase.

In het kader van Schieoevers in Delft (geen onderdeel MoVe) is een project in de uitvoeringsfase genaamd Verbreding Delftse Schie incl. verplaatsing Loswal/Ligplaatsen Schieoevers Delft. Voor de verbreding is met gemeente Delft in 2019 een samenwerkingsovereenkomst opgesteld. De Schie zal plaatselijk worden verbreed en een loswal voor de zandhandel en ligplaatsen voor de binnenvaart worden verplaatst. Hierdoor komt er ruimte om een deel van het bedrijventerrein Schieoevers Noord te transformeren naar woon-werk gebied. Bij de vorige Kadernota is het krediet verhoogd voor prijsontwikkeling en omdat de uitvoering complexer werd dan eerder gedacht. Inmiddels wordt wederom een tekort verwacht. Dit is voor een deel prijsontwikkeling, deze wordt bij het PZI in het najaar verwerkt. Maar daarnaast zijn er extra kosten gemaakt voor het beantwoorden van 3 verzoeken in het kader van de Wet Open Overheid (WOO) en bezwaar en beroepsprocedures (met verwachting naar de Raad van State). Ook wordt er rekening gehouden dat de stikstofdepositie in de realisatiefase gecompenseerd moet worden, het verleggen van kabels en leidingen duurder wordt, (meer) watercompensatie moet plaatsvinden en dat er minder btw kan worden gecompenseerd omdat een deel van de werkzaamheden niet op grond van de provincie plaatsvinden. In 2023 wordt de kostenraming geactualiseerd zodat bij de Kadernota 2025 duidelijk is wat het effect van bovenstaande projectontwikkelingen is. Naar verwachting kan de aanbesteding in 2024 worden gestart wanneer de bestemmingsplanprocedure is afgerond.

Fiets
Voor infrastructurele aanpassing voor fiets is in het PZI de Uitvoeringsagenda Samen Verder Fietsen opgenomen. Hierin zijn middelen opgenomen om over de gehele provincie (stedelijk en landelijk gebied) projecten te kunnen uitvoeren of subsidiëren om de fietsbereikbaarheid en -veiligheid te verbeteren. Projecten in stedelijk gebied kunnen een bijdrage leveren aan verstedelijking. Het programma bevat projecten in de verkennings- en uitvoeringsfase. Niet alle geprogrammeerde projecten komen daadwerkelijk tot uitvoering. De provincie is daarbij vaak afhankelijk van andere wegbeheerders die de projecten moeten uitvoeren. Hierdoor ontstaat binnen het programma soms ruimte om nieuwe projecten toe te voegen. Ook komt het voor dat projecten goedkoper of duurder uitvallen. Omdat er vrijval is opgetreden in het programma wordt voorgesteld een aantal projecten toe te voegen aan het programma, voor de uitvoering van deze nieuwe projecten € 3,3 mln te reserveren en voor deze projecten de verkenningsfase te starten. De dekking komt vanuit de reservering Uitvoeringsagenda Samen Verder Fietsen. Een nog nader te bepalen deel van de reservering wordt ingezet als voorbereidingskrediet. Het gaat om de volgende projecten:

• Velostrada: 3 voetgangers/fietsbruggen, parallelle wandelpaden, Groene Draeckpad;
• Fietsstraat parallelweg – west N209 Hoekeindseweg;
• Fietspad Slapersdijk Ter Heijde;
• Fietspaden Snippejagerskade en Geerpad in Krimpenerwaard;
• Fietspad Breekade in Krimpen aan den IJssel;
• Fietsstraat Middelweg in Molenlanden;

Naar verwachting is eind 2024 duidelijk of en zo ja voor welke projecten een uitvoeringsbesluit kan worden genomen.
Daarnaast is gebleken dat het project Fietstunnel de Lier niet kan worden uitgevoerd binnen de beschikbare middelen. Dit geldt ook voor Fietstunnel Lisse. Daarnaast is binnen het project Ontwikkeling buscorridors Noordwijk – Schiphol (zie adequaat openbaar vervoer) ook de wens ontstaan voor een fietstunnel bij de N208 Van Pallandtlaan in Sassenheim waarvoor binnen het project onvoldoende dekking beschikbaar is. Omdat slechts middelen beschikbaar zijn om één van de drie fietstunnels te realiseren zal een heroverweging van fietsprojecten binnen het PZI moeten plaatsvinden. Daarvoor wordt ook onderzoek gedaan naar kosten en baten van verschillende soorten fietsmaatregelen om zodoende een basis te hebben voor prioritering.
Omdat de Fietstunnel de Lier ook niet kan worden uitgevoerd binnen de beschikbare ruimte wordt voorgesteld om dit project te stoppen en het provinciale aandeel van € 4 mln te reserveren voor bovenstaande heroverweging en/of tegenvallers op andere fietsveiligheidsprojecten. Daarom worden deze middelen toegevoegd aan de bestaande reservering in de Uitvoeringsagenda Samen Verder Fietsen voor tegenvallers en heroverweging. De Rijksbijdrage van € 1,4 mln komt te vervallen en verdwijnt uit het PZI.

Tot slot is geconstateerd dan het huidige uitvoeringsprogramma rond 2026 zal aflopen. De middelen binnen de Uitvoeringsagenda zijn of besteed of beschikbaar gesteld voor projecten in uitvoering of gereserveerd voor projecten in de verkenningsfase. Een reservering van € 5,5 mln is nog beschikbaar voor tegenvallers of heroverweging. Voor de periode daarna zijn nog geen middelen beschikbaar gesteld om een nieuw programma te starten. Op basis van het fietsbeleid zijn nog voldoende ambities om mee aan de slag te gaan en waar al onderzoek naar is gedaan. Dit gaat om bijvoorbeeld fietsveiligheid en doorfietsroutes gericht op modal shift van auto naar fiets. Daarbij zijn mogelijkheden voor cofinanciering vanuit het Rijk (MIRT Programma Toekomstagenda Fiets) en de MRDH. Vanwege onvoldoende zicht op financiering voor de uitvoering van nieuwe projecten worden vooralsnog geen nieuwe initiatiefprojecten opgestart.

Tabel 7: Overzicht wijzigingen investeringen fiets

Adequaat aanbod openbaar vervoer
De provincie realiseert een adequaat aanbod van Openbaar Vervoer in het vervoergebied van de provincie Zuid-Holland. Zorgen voor openbaar vervoer is een wettelijk taak. We doen dat door aanbesteding en management van concessies. Het huidige aanbod en kwaliteitsniveau staan onder druk door achterblijvende reizigersaantallen (effect coronacrisis), inflatie (hoge energieprijzen en personeelskosten) en personeelstekorten. De transitievergoeding vanuit het Rijk zal in 2024 verdwijnen, de provincie zal dit tekort dan zelf moeten aanvullen.Binnen het openbaar vervoer is een omslag gemaakt van bereikbaarheid, die alleen per bus werd geboden, naar collectieve mobiliteit waarin de keten centraal staat. Zo rijden niet altijd overal meer lijnbussen, maar wordt het aanbod aangepast aan de vraag van de reiziger. Deeltaxi’s, buurtbussen, fietsenstallingen en fietspaden maken daarmee steeds meer integraal onderdeel uit van het nieuwe aanbod.
Daarnaast is doorstroming belangrijk. Openbaar vervoer moet snel, betrouwbaar en beschikbaar zijn en is daarmee een volwaardig alternatief voor andere vervoermiddelen. Hiervoor zijn projecten en reserveringen opgenomen in het PZI voor onder andere Hoogwaardig Openbaar Vervoer (HOV). Deze projecten dragen ook bij aan de verstedelijkingsambities in Zuid-Holland.

In dit kader worden drie initiatiefprojecten toegevoegd aan het PZI namelijk:

• Uitvoeringsprogramma Kwaliteit OV;
• HOV Noordwijk – Leiden;
• Halteverbeterplan 2022-2030.

Vooralsnog is voor deze projecten alleen personele inzet nodig. In het PZI zijn twee reserveringen opgenomen voor mogelijke toekomstige verkenningen en uitvoeringsprojecten. Dit zijn de reservering Transitieplan OV van € 19,6 mln en de reservering Halteverbeterplan 2022-2030 van € 6 mln.

Een al langlopend subsidieprogramma in het kader van het MIRT is het HOV-net Zuid-Holland Noord. Dit programma bestaat uit 3 projecten:

• Spoorcorridor Leiden-Utrecht (planuitwerking);
• Spoorcorridor Alphen-Gouda (afgerond);
• HOV Leiden CS – Noordwijk (realisatie)

Voor dit programma hebben PS een extra risicoreservering op programmaniveau opgenomen gebaseerd op de projectrisico’s. De reservering maakt geen onderdeel uit van de projectkredieten en is bedoeld voor het opvangen van excessieve risico’s die zich kunnen voordoen bij deze projecten. Dit betekent dat wanneer de verwachting is dat deze excessieve risico’s zich niet of in mindere mate zullen voordoen deze budgetten weer beschikbaar komen in het PZI.
De risicoreservering HOV-net Zuid-Holland Noord is opgebouwd uit de drie deelprojecten. De verwachting is dat deze reservering in tranches kan vrijvallen. Tot nu is er geen noodzaak geweest om de reservering aan te spreken. Omdat de planuitwerking van de Spoorcorridor Leiden – Utrecht nog niet is afgerond blijft de reservering vooralsnog hetzelfde.

Voor het project HOV Leiden CS – Noordwijk zijn in de Kadernota 2023 diverse scopewijzigingen op basis van bestuurlijke afspraken verwerkt en is gecompenseerd voor prijsontwikkeling t/m 2021. Daarbij is ook besloten om een onderdeel van het project uit te voeren binnen het project Tjalmaweg (RijnlandRoute).Het betreft de bus onderdoorgang bij de afrit Valkenburg West, die gecombineerd kan worden met werkzaamheden aan de Tjalmaweg. Hiervoor is bij Kadernota 2023 € 6,9 mln investeringskrediet verschoven van het HOV project naar de Tjalmaweg (RijnlandRoute). Gebleken is nu dat de realisatie wat duurder is uitgevallen. Voorgesteld wordt om voor deze projectontwikkeling nogmaals € 0,5 mln te verschuiven.

In hetzelfde concessiegebied Zuid-Holland Noord zal in de nabije toekomst het project Europaweg (RijnlandRoute) worden uitgevoerd. Dit project zit in de uitvoeringsfase en zal in 2023 worden aanbesteed. Zie verder paragraaf 4.1.5. Een aantal jaar geleden is bestuurlijk besloten om in dit project een busbaan langs de Europaweg te realiseren om de gewenste HOV kwaliteit te bereiken. Hiervoor was dekking gereserveerd in het PZI paragraaf Openbaar Vervoer. Echter dit besluit is per abuis niet eerder financieel verwerkt. Voorgesteld wordt daarom alsnog het gereserveerde krediet ter grootte van € 2,7 mln over te hevelen van de Reservering Transitieplan OV naar het project Europaweg (RijnlandRoute) om deze eerder besloten scopewijziging te kunnen realiseren.

Het project Ontwikkeling buscorridors Noordwijk – Schipholspeelt zich af in hetzelfde concessiegebied als het HOV-net Zuid-Holland Noord maar is daar geen onderdeel van. Dit project is eerder dan het HOV-net ontstaan en richt zich meer op de verbindingen tussen Zuid-Holland en Noord-Holland (specifiek Schiphol). De maatregelen voor de eerste fase zijn reeds in uitvoering (realisatie). De maatregelen voor de tweede fase en specifiek de oeververbinding Lisse-Lisserbroek zijn in de planuitwerking.
Voor fase 1 hebben gesprekken plaatsgevonden met de gemeente over een scopewijziging op het onderdeel N208 van Pallandtlaan te Sassenheim. Om de gewenste HOV kwaliteit te bereiken is daar een meerstrooksrotonde gewenst. Dit zorgt echter voor een minder verkeersveilige situatie voor de fiets, omdat meerdere rijstroken moeten worden gekruist. Een fietstunnel is daarom gewenst. Vooralsnog is hier nog onvoldoende dekking voor beschikbaar in het project. Binnen het PZI wordt daarom gekeken of door middel van heroverweging van andere fietstunnels of – projecten de dekking kan worden gevonden. Bij het PZI 2024-2039 of volgende Kadernota zal hiervoor een voorstel worden gedaan.
Daarnaast is dit krediet sinds 2015 niet meer geïndexeerd. Op basis van een recente kostenraming blijkt dat er t/m 2022 een tekort is ontstaan als gevolg van prijsontwikkeling. Voorgesteld wordt om voor deze projectontwikkeling het krediet met € 3 mln te verhogen vanuit de reservering voor prijsontwikkeling in het PZI.

In 2022 zijn de projecten P+R voorziening Heinenoord en P+R voorziening Numansdorp opgeleverd. Deze projecten zijn volledig gefinancierd met Rijksmiddelen via de inmiddels opgeheven Brede Doeluitkering (BDU). Voor deze projecten geldt dat ze ruim binnen de beschikbare kredieten zijn uitgevoerd (projectontwikkeling). Voorgesteld wordt om deze middelen ter grootte van € 0,6 mln, samen met de nog aanwezige reservering voor P+R van € 0,3 mln, over te hevelen naar de overlopende passiva (OVP) BDU en op programmaniveau te bekijken of deze middelen voor andere openbaar vervoer projecten met financiering uit de BDU kunnen worden ingezet.

Tot slot is bij het PZI 2023-2039 de scope van het project HOV HWGO (waaronder Rotterdam – Oud-Beijerland) aangevuld met de aanleg van de bushalte Vrouwehuisjesweg nabij de N217. Dit project bevindt zich in de uitvoeringsfase. Hiervoor was € 200.000,- toegevoegd aan het investeringskrediet door hetzelfde bedrag te laten vrijvallen uit de reserve Mobiliteit om de toegenomen kapitaallasten te dekken. Echter de aanleg blijkt duurder te zijn dan eerder ingeschat. Voor deze projectontwikkeling wordt voorgesteld om € 150.000,- toe te voegen aan het investeringskrediet en deze wederom te dekken vanuit de reserve Mobiliteit op de hiervoor beschreven wijze.

Tabel 8: Overzicht wijzigingen investeringen adequaat openbaar vervoer

Voor de implementatie ERTMS op de MerwedeLingelijn zijn financiële afspraken gemaakt met het Rijk over bijdragen en uitvoering. ProRail gaat in 2027 het nieuwe beveiligingssysteem European Rail Traffic Management System (ERTMS) op de spoorlijn Kijfhoek – Belgische grens via station Dordrecht invoeren. Dit betekent dat treinen van de MerwedeLingelijn moeten zijn uitgerust met ERTMS-apparatuur vanaf dat moment, omdat deze treinen gebruik maken van het emplacement Dordrecht.
Op 12 oktober 2022 hebben PS hierover een projectbesluit genomen. Dit nieuwe project bestaat uit aparte onderdelen die op verschillende wijze worden gefinancierd en uitgevoerd. Zo worden de benodigde infrastructuuraanpassingen volledig betaald door het Rijk en uitgevoerd door ProRail. Omdat de provincie financieel niet bijdraagt en het project niet uitvoert wordt deze uitgaven niet opgenomen in het PZI en de begroting. Daarnaast wordt de huidige concessie verlengd en zal de concessienemer nieuwe treinen aanschaffen en de oude treinen verkopen. Op de verkoop wordt een verlies verwacht wat wordt afgedekt door een bijdrage van het Rijk van € 9,2 mln en een bijdrage van de provincie van eveneens € 9,2 mln. Het resterende verschil tussen de opbrengsten uit de verkoop en de boekwaarde neemt de concessienemer voor haar rekening. Voor dit project wordt een nieuw exploitatiebudget opgenomen in de begroting ter grootte van € 18,4 mln. Het provinciale aandeel van € 9,2 mln wordt gedekt vanuit de reserve Mobiliteit.
Tot slot wordt voorgesteld om voor alle personele inzet voor projectmanagement, advisering, toetsing en coördinatie € 2,0 mln op te nemen in de begroting verdeeld over de looptijd van het project t/m medio 2028. Dit wordt eveneens gedekt vanuit de reserve Mobiliteit.

Tabel 9: Overzicht wijzigingen exploitatie ERTMS op de MLL

Goed functionerende provinciale infrastructuur
De provincie zorgt voor een vlotte en veilige afwikkeling van het verkeer in Zuid-Holland en voor een zo efficiënt en duurzaam mogelijk onderhoud van de provinciale infrastructuur. Naast beheer en onderhoud (zie 4.2) worden diverse projecten voorbereid en uitgevoerd op basis van eerdere besluiten van PS.

Het programma RijnlandRoute bestaat uit 3 deelprojecten, die samen zorgen voor de verbetering van de verbindingen tussen de Rijkswegen A4 en A44 en de provinciale N206en daarmee de bereikbaarheid in Holland – Rijnland verbeteren. Het eerste deelproject N434is in 2017 gegund en voor circa 90% gereed, het tweede deelproject Tjalmawegis in 2019 gegund en wordt in de loop van 2023 afgerond en het derde deelproject Europaweggaat over naar de uitvoeringsfase (planuitwerking - realisatiebesluit). Daarvoor is het formele aanbestedingsproces begin 2023 gestart. Het betreft een programma met veel belanghebbenden, afstemming met aanpalende wegbeheerders (vooral Rijkswaterstaat) en financiële bijdragen van derden. Hierdoor ontstaat een grote dynamiek, die ook zijn weerslag heeft op het programmakrediet (uitgaven en inkomsten).

Voor het programma RijnlandRoute hebben PS een extra reservering weerstandsvermogen opgenomen gebaseerd op de risico’s in de drie deelprojecten. Deze reservering maakt geen onderdeel uit van de projectkredieten en is bedoeld voor het opvangen van excessieve risico’s die zich kunnen voordoen bij deze projecten. Dit betekent dat wanneer de verwachting is dat deze excessieve risico’s zich niet of in mindere mate zullen voordoen deze budgetten weer beschikbaar komen in het PZI.
De reservering was oorspronkelijk € 123 mln. Bij Kaderbesluit 2019 is eerder € 24 mln vrijgevallen. Dit kon omdat bepaalde risico’s bij de N434 niet waren opgetreden.
Gezien de fasering van de projecten in uitvoering en de aankomende aanbesteding van Europaweg is het niveau van de reservering weerstandsvermogen net als in de voorgaande jaren, getoetst door de accountant en herijkt. De omvang van de risico’s en de kans van optreden bepalen daarbij hoeveel risicoreservering binnen het project nodig is en hoeveel reservering nodig is op programmaniveau. Daarbij is rekening gehouden met de claim van de aannemer COMOL 5 die thans “onder de rechter is”. Op basis van het voorgaande kan de reservering worden verlaagd naar € 39,5 mln. Via de reguliere tweejaarlijkse voortgangsrapportages worden PS geïnformeerd over de voortgang van het programma.

Voor de vrijvallende € 59,5 mln wordt voorgesteld deze in te zetten voor het programma RijnlandRoute. Bij de Kadernota 2023 is reeds gemeld dat naar verwachting het beschikbare krediet voor het totale programma RijnlandRoute onvoldoende zal zijn in verband met voortschrijdend inzicht ten aanzien van fasering, planning en (onvoorziene) kosten en kostenstijgingen. Inmiddels is duidelijk dat, naast prijsontwikkeling en overige bijstellingen, op alle deelprojecten tegenvallers zijn opgetreden of gaan optreden.
Bij de Tjalmaweg is sprake van diverse projectontwikkelingen zoals de afwikkeling van een vertragingsclaim, het droog krijgen van het diepste deel van de bouwkuip en afvoeren van vervuilende slakken uit de verbrandingsoven. Dit is eerder gecommuniceerd aan PS bij de 2^e Voortgangsrapportage 2022.
Hierdoor is een tekort ontstaan wat niet wordt veroorzaakt door prijsontwikkeling. Het is daarbij niet mogelijk om extra bijdragen van derden te ontvangen. Versobering is vervolgens ook niet mogelijk omdat het project bijna is afgerond. Daarom wordt voorgesteld om het projectkrediet met € 19 mln te verhogen vanuit de niet meer benodigde middelen in de risicoreservering weerstandsvermogen.

Voor de Europaweg is bij de Kadernota 2023 aangekondigd dat bij de Kadernota 2024 het resultaat van de aanbesteding zou worden verwerkt inclusief de extra benodigde dekking. Hoewel de aanbesteding nog niet heeft plaatsgevonden is op basis van een nieuwe kostenraming duidelijk dat het krediet niet voldoende is. Ook dit tekort betreft geen prijsontwikkeling en is het niet realistisch om extra bijdragen van derden te verwachten. Omdat het niet wenselijk is aanvullende versoberingen te doen wordt voorgesteld om voor deze projectontwikkeling het krediet met € 40,5 mln te verhogen vanuit niet meer benodigde middelen in de risicoreservering weerstandsvermogen.

De contractueel afgesproken prijsontwikkeling over 2022 (na aftrek van indexering Rijksbijdrage) bedraagt voor de N434€ 2,3 mln en voor de Tjalmaweg € 5,4 mln. Voorgesteld wordt om voor deze projectontwikkelingen de kredieten te verhogen vanuit de reservering voor prijsontwikkeling.
Voor de Europaweg is op basis van een recente kostenraming een tekort ontstaan als gevolg van prijsontwikkeling t/m 2022. Daarnaast is net als bij de N211 Wippolderlaan de prijsontwikkeling berekend tot het moment van aanbesteden. Vanwege de hoge prijsontwikkeling is dit nodig om te voorkomen dat voor de aanbesteding onvoldoende krediet beschikbaar is en deze mislukt. Het tekort komt daarmee op
€ 18,5 mln waarbij wordt voorgesteld om als gevolg van deze projectontwikkeling het krediet te verhogen vanuit de reservering voor prijsontwikkeling.

Daarnaast wordt het krediet van de Tjalmaweg met € 0,5 mln verhoogd vanwege de extra kosten van de werkzaamheden voor de bus onderdoorgang HOV Leiden CS – Noordwijk. Voor de Europaweg wordt het projectkrediet met € 2,7 miljoen verhoogd vanuit de Reservering Transitieplan OV(zie 4.1.2 Adequaat aanbod openbaar vervoer).

Tot slot worden jaarlijks de uitgaven en inkomsten bijgesteld als gevolg van indexering van de Rijksbijdrage en verrekening van schades, extra werkzaamheden etc. Ook dit jaar worden de uitgaven en inkomsten als gevolg van deze projectontwikkelingen bijgesteld. Dit betreft voor de Tjalmaweg en Europaweg respectievelijk € 2,5 mln en € 1,8 mln. Voor de N434 gaat het om € 9,6 mln.

De benodigde middelen voor het toekomstig beheer- en onderhoud van de RijnlandRoute worden regelmatig geactualiseerd op basis van voortschrijdend inzicht over het ontwerp. Bij de Kadernota 2022 zijn middelen toegevoegd aan de egalisatiereserve beheer- en onderhoud voor toekomstig onderhoud. De actualisatie voor de beheerlasten N434, Tjalmaweg en Europaweg kunnen nog leiden tot noodzakelijke bijstellingen in de volgende Kadernota’s. Bij de Kadernota 2025 volgt een nieuwe actualisatie o.a. vanwege het feit dat dan de Tjalmaweg zal zijn opgeleverd.

Tabel 10: Overzicht wijzigingen investeringen programma RijnlandRoute

Het project N211 Wippolderlaankomt voort uit de MIRT verkenning A4 Passage Poorten en Inprikkers. Dit project is in de Uitvoeringsfase. Het projectkrediet is bij de Kadernota 2023 gecompenseerd voor de prijsontwikkeling t/m het verwachte moment van inschrijving. Vervolgens bleek het gestelde plafondbedrag voor de reconstructie van de N211 Wippolderlaan voor de geselecteerde marktpartijen ontoereikend om te kunnen inschrijven. Om te voorkomen dat de aanbestedingsprocedure tot extra vertraging en nog (fors) hogere kosten zou leiden en gezien het risico dat marktpartijen uiteindelijk konden afhaken, is de aanbestedingsprocedure in het najaar hervat met een verhoging van het plafondbedrag. Het verschil is ontstaan door beter inzicht in de risico’s van de bodemgesteldheid, de gevraagde werkveiligheid, het risicoprofiel van het werk en de benodigde beheersing daarvan. Verder was het nodig om te compenseren voor prijsontwikkelingen tot een nieuw moment van gunning. Op 1 februari 2023 hebben PS besloten om vanwege het belang van dit project voor de bereikbaarheid van het Westland (en de Greenport) en Den Haag het projectkrediet te verhogen met € 25 mln. De financiële verwerking hiervan vindt plaats bij deze Kadernota. Dit is exclusief kosten uit juridische procedures die nog lopen. De financiële consequenties hiervan zijn nog niet bekend.

Voor een succesvolle aanbesteding is het nodig om het projectkrediet te compenseren voor prijsontwikkeling t/m het verwachte moment van inschrijving. Conform het besluit van PS wordt het projectkrediet met € 13 mln verhoogd vanuit de reservering voor prijsontwikkeling in het PZI.

Door het betere inzicht in een aantal zaken was voor overige projectontwikkelingeneen tekort ontstaan van € 12 mln. De gemeente Westland heeft hierop een extra bijdrage van € 2,1 mln toegezegd.
Voor het resterende dekkingsvraagstuk van € 9,9 mln zijn de benodigde stappen doorlopen (zieWerkwijze dekkingsvoorstellen). Aanvullende kostenbesparingen zijn niet meer mogelijk. Het ontwerp is tot stand gekomen door een zorgvuldig proces met omgeving en belanghebbenden. Versoberingen kunnen het draagvlak verminderen. Ook zou dit het doelbereik van het project substantieel aantasten.Daarbij is op basis van het vastgesteld ontwerp een omgevingsvergunning verleend.
Omdat er geen specifieke reservering in het PZI bestaat voor dit project is onderzocht of een bestaande reservering voor de regio en met een vergelijkbaar doel kan worden ingezet. Reserveringen voor toekomstige fiets- en openbaar vervoerprojecten zijn hierbij niet betrokken omdat de N211 Wippolderlaan voornamelijk is gericht op doorstroming en verkeersveiligheid van het wegverkeer. Hierbij kwam de reservering voor het project N222 aanpassing rotonde Zwethlaan naar voren van € 1,4 mln. Bij de Kadernota 2023 is besloten om dit project weer terug te zetten naar de initiatieffase omdat voor het oorspronkelijk doel (doorstroming weg en verkeersveiligheid fiets) geen maakbare en betaalbare oplossing was gevonden. Omdat naar verwachting deze fase geen andere oplossing zal bieden die voldoende bijdraagt aan het doel, is voorgesteld dit project te schrappen en de reservering in te zetten als dekking.
Voor het resterende tekort van € 8,5 mln kwam de reservering Programma Mobiliteit en Verstedelijking weginfrastructuur naar voren ter grootte van € 22,7 mln. Deze is bij het Kaderbesluit 2022 beschikbaar gesteld voor stedelijke gebieden in Zuid-Holland die nu en in de toekomst niet via het spoor (trein, lightrail) worden ontsloten. In die gebieden blijven de auto, fiets en het openbaar vervoer over de weg de belangrijkste modaliteiten. Aangezien het Westland een stedelijk gebied is zonder directe ontsluiting via het spoor, komt dit gebied net als Voorne-Putten en Haven Rotterdam in aanmerking voor de inzet van deze reservering. Dit betekent echter wel dat minder krediet beschikbaar is voort toekomstige projecten in het Westland die mogelijk voortkomen uit het initiatiefproject Mobiliteit en Verstedelijking Westland. Omdat hiermee het dekkingstekort was opgelost zijn geen vervolgstappen doorlopen.
Conform het besluit van PS wordt het projectkrediet met € 12 mln verhoogd door middel van bovengenoemde dekking.

Naast de N211 Wippolderlaan is in de overeenkomst A4 Passage Poorten en Inprikkers ook een Bijdrage ongelijkvloerse kruising Erasmusweg-Lozerlaan-Wippolderlaanafgesproken. Dit project zit in de verkenningsfase en zal worden uitgevoerd door de gemeente Den Haag. Voor de provincie is in deze fase alleen sprake van personele inzet. In het PZI is voor de bijdrage aan de uitvoering een reservering opgenomen van € 12,9 mln. De bijdrage en de bijbehorende reservering dient conform de overeenkomst geïndexeerd te worden op basis van de index Bruto Overheidsinvesteringen (IBOI). Vanaf 2015 is dit echter niet meer gebeurd. Voorgesteld wordt daarom om het krediet met € 0,8 mln te verhogen voor prijsontwikkeling t/m 2022 vanuit de hiervoor gereserveerde middelen in het PZI. Vanaf 2023 zal jaarlijks achteraf de bijdrage worden verhoogd op basis van de vastgestelde IBOI.

Tabel 11: Overzicht wijzigingen investeringen A4 Passage Poorten en Inprikkers

De N207 Zuid zit in de uitvoeringsfase (planuitwerking). Het Provinciaal Inpassingsplan (PIP) wordt naar verwachting eind 2023 of begin 2024 vastgesteld. Bij de Kadernota 2022 is gemeld dat, op basis van stikstofdepositieberekeningen, bleek dat voor dit project een natuurvergunning nodig is. Inmiddels wordt ingeschat dat voor het compenseren van de extra stikstofdepositie, die ontstaat tijdens realisatie en na in gebruik name, circa € 3 mln (prijspeil 2022) aan extra kosten zullen worden gemaakt. Op welke wijze de stikstof gecompenseerd kan worden is nog niet bekend en besloten. Voorgesteld wordt om het projectkrediet voor deze projectontwikkeling te verhogen met € 3 mln vanuit de nieuwe reservering lopende projecten en onderhandelingen waaronder stikstof.

Uit een recente actualisatie van de kostenraming blijkt, dat een tekort is ontstaan van € 3,5 mln (prijspeil 2021) door hogere kosten voor grondverwerving en projectmanagement. Het project duurt langer dan verwacht voornamelijk vanwege de benodigde stikstofcompensatie waarvoor extra onderzoek en besluitvorming nodig is. Dit tekort betreft geen prijsontwikkeling. Een extra bijdrage van de gemeente lijkt weinig kansrijk omdat het tekort geen gevolg is van een door de gemeente gevraagde wijziging. Binnen het project zijn geen kostenbesparingen mogelijk. Het ontwerp is tot stand gekomen door een zorgvuldig proces met omgeving en belanghebbenden en is vastgelegd in het PIP. Versoberingen kunnen het draagvlak verminderen. Ook zou dit het doelbereik van het project teveel aantasten. Vervolgens is onderzocht of Bestaande reserveringen in het PZI voor deze regio en met een vergelijkbaar doel kunnen worden ingezet. Hierbij zijn reserveringen voor toekomstige fiets- en openbaar vervoerprojecten uitgesloten, omdat de N207 Zuid voornamelijk is gericht op doorstroming en verkeersveiligheid van het wegverkeer. Hierbij komt de reserveringN454a Kruispunt Apollolaan, dwarsprofiel/inpassing omgeving A12 en rotonde zuidelijke Rondweg van € 1 mln naar voren en de reservering tegenvallers in de regio Gouwe van € 12,0 mln. Voor de eerste reservering liep eerder een project in de initiatieffase om te onderzoeken of het mogelijk was om bij het groot onderhoud een verbetering te laten uitvoeren. Hiervoor is een Rijksbijdrage toegezegd van € 66.000,-. Dit bleek niet mogelijk. Momenteel loopt er dus geen project voor deze reservering. Voorgesteld wordt om deze reservering in te zetten voor het dekkingstekort. De Rijksbijdrage komt te vervallen. Voor het restanttekort van € 2,5 mln wordt voorgesteld om deze te dekken uit de reservering tegenvaller regio Gouwe.

Tabel 12: Overzicht wijzigingen investering N207 Zuid

Met de gemeente Hoeksche Waard is in 2020 een samenwerkingsovereenkomst afgesloten over het project N217 projecten renovatie Heinenoord. Deze projecten zijn onderdeel van het programma Functionele verbeteringen wegen verkeersveiligheid en doorstroming in het PZI. Het bestond uit drie hinder beperkende maatregelen aan de N217 tijdens de renovatie van de Heinenoordtunnel, die een structurele verbetering vormen voor de bereikbaarheid. Bestuurlijk is in het najaar 2021 afgesproken om prioriteit te geven aan de maatregelen kruispunt Polderweg en rotonde 's Gravendeel. Het project Vrouwehuisjesweg is daarbij vooralsnog komen te vervallen, de hiervoor gereserveerde middelen ter grootte van € 0,8 mln zijn beschikbaar gesteld voor de twee andere projecten. Dit is in de Kadernota 2023 verwerkt inclusief een verhoging van het krediet als gevolg van prijsontwikkeling en tegenvallers. Hierbij is per abuis de bijdragen van derden onvolledig in het PZI verwerkt. Voorgesteld wordt om in het PZI correctie door te voeren en het krediet met 2,6 mln te verhogen vanwege deze bijdragen.
In 2022 zijn de twee afgesproken maatregelen uitgevoerd waarbij nog € 0,4 mln aan krediet over is.
Voorgesteld wordt om deze te reserveren voor nog te bepalen optimalisaties en maatregelen die bijdragen aan onder andere de doorstroming ten tijde van de renovatie van de Heinenoordtunnel. Hiervoor wordt vooralsnog geen project gestart.

De Parallelweg N217 is de derde maatregel. In het PZI is een reservering opgenomen van € 1,8 miljoen als onderdeel van het programma Functionele verbeteringen wegen verkeersveiligheid en doorstroming. De parallelweg heeft als doel het verder beperken van de hinder tijdens en na de renovatie van de eerste Heinenoordtunnel in 2023 en 2024. Dit project zit in de verkenningsfase. In de samenwerkingsovereenkomst is voor de Parallelweg N217 afgesproken dat de gemeente initiatiefnemer is voor dit project en samen met de provincie een haalbaarheidsonderzoek zou doen. Dit onderzoek is afgerond. De uitvoering van het project was geen onderdeel van de samenwerkingsovereenkomst. De gemeente moet nog bepalen of en wanneer zij verder gaan met dit project. Vooralsnog blijft de bestaande reservering in het PZI gehandhaafd.

Het project Korte termijn maatregelen N207/N208 (quick wins Keukenhof) is in 2022 opgeleverd en wordt in de loop van 2023 financieel afgerond. Het project is binnen het beschikbare krediet uitgevoerd waarbij er nog een klein restantkrediet is overgebleven van € 66.000,-. Voorgesteld wordt om dit restantkrediet te laten vrijvallen naar de reservering tegenvallers en prijsontwikkeling.

In het PZI 2023-2039 is gemeld dat het project N207 Noord - fase 1 (Passage Leimuiden) was afgerond. Daarmee komt deze niet meer terug in het PZI. In het PZI is nog wel het project N207 Noord - fase 2 (Passage Leimuiden) opgenomen met een krediet van € 7,0 mln. Dit krediet is bij de Kadernota 2023 verlaagd omdat op basis van de geactualiseerde N207 Noord studie een alternatieve wijze van ontsluiting van het nieuwe bedrijventerrein mogelijk leek. Hier zal verder onderzoek naar worden gedaan. Op basis van de Spelregels PZI bevindt dit project zich weer in de initiatieffase waarbij nog geen krediet beschikbaar wordt gesteld. Voorgesteld wordt om een correctie in het PZI door te voeren door het projectkrediet te verschuiven naar een nieuw in te stellen reservering N207 Noord – fase 2 (Passage Leimuiden). De kosten voor de initiatieffase kunnen ten laste worden gebracht van het budget initiatieffase PZI. Deze kosten moeten nog nader worden bepaald. Naar verwachting kan medio 2024 een besluit worden genomen of de verkenningsfase kan worden gestart (voorbereidingsbesluit).

Het project HWN/OWN aansluiting A15/N3 waar de provincie aan heeft bijgedragen is in 2022 afgerond.
De subsidie is inmiddels vastgesteld. Nieuwe inzichten vanuit de commissie BBV schrijven voor dat het activeren van bijdragen aan derden optioneel is en specifiek aan het Rijk niet (meer) is toegestaan. In overleg met de accountant is bij de jaarrekening 2022 de uitgave 2022 (op basis van de subsidievaststelling) incidenteel ten laste van de exploitatie (begrotingssaldo) gebracht. Het investeringskrediet wordt daarom nu met € 2,6 mln verlaagd en de vrijvallende structurele toekomstige kapitaallasten komen ten gunste aan het begrotingssaldo.

Tabel 13: Overzicht wijzigingen investeringen diverse projecten

Bij de Kadernota 2023 is gemeld dat voor het project Vervanging Steekterbrug een versobering noodzakelijk was om de kosten voor het project te verlagen omdat deze niet uitvoerbaar was binnen het beschikbaar gestelde krediet van € 30 mln. Zo zal er een vaste in plaats van een beweegbare brug worden gerealiseerd. Ondanks deze versobering werd nog steeds een tekort verwacht ten opzichte van het beschikbare krediet. Op 14 december 2022 hebben PS een uitvoeringsbesluit genomen voor het nieuwe project Vervanging Steekterbrug voor vaste brug. Hiervoor wordt het resterende krediet van € 21,7 mln overgezet naar het nieuwe project. Dit is inclusief de bijdrage van gemeente Alphen a/d Rijn van € 2,4 mln. Het oude project wordt gestopt en financieel afgerond. In het verleden is al € 2,1 mln geactiveerd na afronden verkenningsfase. Daarna zijn t/m 2022 kosten voor de planuitwerking ter grootte van € 6,2 mln. Hiervan wordt nog onderzocht welk deel moet worden afgerekend met de exploitatie (geen relatie met het nieuwe project) en welk deel kan worden geactiveerd.

Daarbij is besloten om het projectkrediet te indexeren naar prijspeil 2022. Conform dit besluit wordt het projectkrediet verhoogd met € 6,5 mln vanuit de reservering voor prijsontwikkeling. De bijdrage van de gemeente Alphen is gelijk gebleven. Ook is besloten om een deel van de toekomstige structurele lasten voor beheer en onderhoud in te zetten.
Dit is mogelijk omdat een vaste brug goedkoper is om te onderhouden dan een beweegbare brug. De beheer en onderhoudslasten nemen jaarlijks met € 0,3 mln af. Hiervan wordt € 0,1 mln per jaar omgezet naar investeringskrediet ter grootte van€ 3,8 mln. Dit wordt aan het projectkrediet toegevoegd.

Tabel 14: Overzicht wijzigingen investeringen vervangen Steekterbrug

Tot slot wordt voorgesteld om een initiatiefproject toe te voegen aan het PZI. Het project Knelpunt 't Weegje(veiligheid scheepvaart) gaat over het wegnemen van zichtbelemmering bij 't Weegje in verband met veiligheid op de vaarweg. Met de groenalliantie Midden-Holland is akkoord bereikt over het kappen van een aantal bomen die aan het eind van levensduur zijn. Dit project is gekoppeld aan de reservering functionele verbeteringen vaarwegen. Medio 2023 kan naar verwachting een besluit worden genomen of de verkenningsfase kan worden gestart.